มะเร็งต่อมลูกหมาก  Prostate cancer 
      มะเร็งต่อมลูกหมากเป็นมะเร็งที่พบในผู้ชาย มะเร็งต่อมลูกหมากพบได้ในวัยสูงอายุผู้ป่วยมักจะมีอาการปัสสาวะไม่ออก 
สาเหตุและปัจจัยเสี่ยงของโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก สาเหตุของมะเร็งต่อมลูกหมากยังไม่มีใครทราบแต่เท่าที่วิจัยได้พบว่าความเสี่ยงของมะเร็งต่อมลูกหมากได้แก่ - 1. อายุ มะเร็งต่อมลูกหมากพบในผู้ป่วยอายุมากกว่า 50ปีขึ้นไป     อายุโดยเฉลี่ยประมาณ 70 ปี
 - 2. ประวัติครอบครัว พบว่าชายที่มีพ่อ     หรือพี่น้องเป็นมะเร็งต่อมลูกหมากจะมีโอกาสเป็นมะเร็งต่อมลูกหมากสูงกว่าคน ทั่วไป
 - 3. เชื้อชาติ พบไม่บ่อยในชาวเอเชียแต่พบบ่อยในอเมริกา
 - 4. อาหาร พบว่าผู้ที่บริโภคมันจากสัตว์มากมีโอกาสเป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก     ส่วนผู้ที่บริโภคผักและผลไม้จะลดโอกาสเกิดมะเร็งต่อมลูกหมากผู้ที่สูบบุหรี่ ก็มีโอกาสเป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก
 
 
      ยังไม่พบหลักฐานว่าการทำหมันชายทำให้มะเร็งต่อมลูกหมากเป็นมากขึ้นขณะนี้กำลังศึกษาว่า ต่อมลูกหมากโต คนอ้วน การขาดการออกกำลังกาย การสูบบุหรี่การเจอรังสี การติดเชื้อไวรัสบางชนิดเป็นสาเหตุของมะเร็งต่อมลูกหมากหรือไม่ เท่าที่มีหลักฐานยังไม่พบความสัมพันธ์ดังกล่าว ผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงต่อมะเร็งต่อมลูกหมากควรตรวจอะไรบ้าง      สำหรับผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงดังกล่าวควรจะปรึกษาแพทย์ว่าเมื่อไรจึงจะตรวจหามะเร็งต่อมลูกหมาก แม้ว่าจะไม่มีอาการ  จะตรวจอะไรบ้างและตรวจถี่แค่ไหน แพทย์จะแนะนำให้ตรวจดังที่จะแสดงข้าง ล่างแต่การตรวจดังกล่าวเป็นการตรวจว่ามีความผิดปกติที่ต่อมลูกหมากหรือไม่มิใช่ บ่งว่าเป็นมะเร็ง - 1. การตรวจต่อมลูกหมากทางทวารหนักโดยการที่แพทย์ใส่ถุงมือ     ใช้ Vaseline     หล่อลื่นนิ้วมือ แล้วตรวจต่อมลูกหมากทางทวารหนักเพื่อดูว่ามีก้อน     หรือขนาดโตขึ้น
 - 2. การ ตรวจหาสาร PSA ซึ่งเป็นสารโปรตีนที่ผลิตโดยต่อมลูกหมาก     ค่าจะสูงในโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก  ค่าปกติจะน้อยกว่า 4 nanogram ค่าอยู่ระหว่าง 4-10 nanogram ค่านี้อยู่ระดับปานกลางถ้าค่ามากกว่า     10 ถือว่าสูงค่ายิ่งสูงโอกาสเป็นมะเร็งก็จะสูง นอกจากนี้ยังพบว่าค่า     PSA สูงพบได้ในโรค ต่อมลูกหมากโต การอักเสบของต่อมลูกหมาก     ค่ามักจะอยู่ระหว่าง 4-10 nanogram  
 
 
      หากการตรวจดังกล่าวพบว่าผิดปกติก็จะต้องตรวจเพิ่มเพื่อยืนยันว่าเป็นมะเร็งต่อมลูกหมากหรือไม่   อาการของมะเร็งต่อมลูกหมาก มะเร็งต่อมลูกหมากแรกเริ่มจะไม่มีอาการแต่หากมีอาการจะเกิดอาการเหล่านี้ - 1. ปัสสาวะบ่อยโดยเฉพาะเวลากลางคืน
 - 2. เวลาเริ่มปัสสาวะจะลำบาก
 - 3. ปัสสาวะไม่พุ่ง
 - 4. เวลาปัสสาวะจะปวด
 - 5. อวัยวะเพศแข็งตัวยาก
 - 6. เวลาหลั่งเมื่อถึงจุดสุดยอดจะปวด
 - 7. มีเลือดในน้ำเชื้อหรือปัสสาวะ
 - 8. ปวดหลังปวดข้อ
 
 
      อาการต่างๆเหล่านี้อาจจะเกิดในผู้ป่วยที่ต่อมลูกหมากโตหรือ ต่อมลูกหมากอักเสบ การวินิจฉัยโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก 
      เมื่อผู้ป่วยที่การตรวจเบื้องต้น สงสัยว่าจะมีปัญหาเกี่ยวกับต่อมลูกหมากแพทย์ทั่วไปจะปรึกษาแพทย์เฉพาะทาง เพื่อการวินิจฉัยต่อไปโดยทั่วไปนิยมตรวจ - 1. Transrectal     ultrasonography การทำ ultrasound ต่อมลูกหมากทางทวารหนัก
 - 2. Intravenous pyelography คือการฉีดสีเข้าหลอดเลือดดำเพื่อให้สีขับออกทางไต     ไปกระเพาะปัสสาวะ
 - 3. Cyst scope แพทย์จะส่องกล้องเข้าทางท่อปัสสาวะ
 
 
      เมื่อสงสัยเป็นมะเร็งแพทย์จะใช้เข็มเจาะชิ้นเนื้อ ต่อมลูกหมากไปตรวจทางพยาธิถ้าเป็นต่อมลูกหมากโตก็จะรักษา ตามขั้นตอน ระยะของโรค การวางแผนการรักษาจะต้องรู้ว่ามะเร็งต่อมลูกหมากแพร่กระจายหรือยังหรือยังอยู่เฉพาะที่ต่อมลูกหมาก โดยจะต้องมีการตรวจเพิ่มเช่นการตัดชิ้นเนื้อจากทวารหนัก การx-ray พิเศษ ที่นิยมแบ่งเป็น 4 ระยะได้แก่ 1-4 หรือ A-D - 1. Stage 1 หรือ A ระยะนี้ผู้ป่วยไม่มีอาการไม่สามารถตรวจพบมะเร็งต่อมลูกหมากทาง ทวารทราบว่าเป็นโดยการผ่าตัดต่อมลูกหมากโตระยะนี้มะเร็งอยู่เฉพาะในต่อมลูก     หมาก
 - 2. Stage 2หรือ B สามารถตรวจได้จาการตรวจต่อมลูกหมากโดยการใช้เข็มเจาะชิ้นเนื้อต่อมลูกหมาก     เนื่องจากค่า PSA สูงมะเร็งยังอยู่ในต่อมลูกหมากไม่แพร่กระจาย
 - 3. Stage 3หรือC มะเร็งแพร่กระจายไปเนื้อเยื่ออยู่ใกล้ต่อมลูกหมาก
 - 4. Stage 4 หรือDมะเร็งแพร่กระจายไปต่อมน้ำเหลืองหรืออวัยวะอื่น
 - 5. Recurrent หมายถึงภาวะที่มะเร็งกลับเป็นใหม่หลังจากรักษาไปแล้ว     
 
 
  การรักษา       แพทย์จะเลือกวิธีรักษาโดยคำนึงถึงปัจจัยต่างๆดังนี้ - 1. ระยะของโรคว่าแพร่กระจายหรือยัง
 - 2. ชนิดของมะเร็ง
 - 3. ประโยชน์ที่ได้จากการรักษา
 - 4. ผลข้างเคียงของการรักษาและการป้องกัน
 - 5. การรักษานี้มีผลต่อความรู้สึกทางเพศหรือไม่     มีผลต่อการปัสสาวะหรือไม่ หลังรักษามีปัญหาถ่ายเหลวหรือไม่
 - 6. คุณภาพชีวิตหลังรักษา
 
 
 วิธีการรักษา - 1. การเฝ้ารอดูอาการ เหมาะสำหรับมะเร็งที่เริ่มเป็นและผู้ป่วยสูงอายุหรือมีโรคประจำตัวที่เสี่ยง     ต่อภาวะแทรกซ้อนจากการรักษา
 - 2. การผ่าตัด Prostatectomy เป็นวิธีการที่นิยมใช้ในการรักษามะเร็งในระยะเริ่มต้นซึ่งมีวิธีการทำผ่าตัด     ได้ 3 วิธี
 
 
 -    2.1 radical retro pubic prostatectomy แพทย์จะผ่าตัดผ่านทางหน้าท้องโดยตัดเอาต่อมลูกหมากและต่อมน้ำเหลือง
 -    2.2 radical perinea prostatectomy แพทย์ผ่าตัดผ่านทางผิวหนังบริเวณอัณฑะและทวารหนักโดยตัดต่อมลูกหมาก     ส่วน  ต่อมน้ำเหลืองต้องตัดออกโดยผ่านทางหน้าท้อง
 -    2.3 transurethral resection of the prostate (TURP)เป็นการตักต่อมลูกหมากโดยการส่องกล้องผ่านอวัยวะเพศเป็นการตัดชิ้น เนื้อเพื่อให้ปัสสาวะไหลคล่อง
 
 
 ถ้าผลชิ้นเนื้อต่อมน้ำเหลืองมีเชื้อมะเร็งแสดงว่ามะเร็งนั้นแพร่กระจายแล้ว - 3. Radiation therapy การให้รังสีรักษาเป็นการให้ในกรณีที่มะเร็งนั้นก้อนขนาดเล็กหรือให้หลังจาก     ผ่าตัดต่อมลูกหมากไปแล้วการให้รังสีรักษา อาจจะให้โดยการฉายแสงจากภายนอกหรือการฝังวัตถุอาบรังสีไว้ใกล้เนื้องอก     implant radiationหรือ Brach therapy
 - 4. Hormonal therapy เนื่องจากมะเร็งต่อมลูกหมากต้องใช้ฮอร์โมนในการเจริญเติบโตการให้ฮอร์โมนจะ     ใช้ในกรณีที่มะเร็งได้แพร่กระจายแล้ว หรือเพื่อป้องกันการกลับเป็นซ้ำหลังการรักษาซึ่งมีวิธีการรักษาดังนี้
 
 
 -    4.1 การตัดลูกอัณฑะซึ่งเป็นแหล่งผลิตฮอร์โมนเพศชาย
 -    4.2 การใช้ยาเพื่อลดการสร้างฮอร์โมน testosterone เช่น  leuprolide, grosgrain, และ buserelin.
 -    4.3 ยาที่ป้องกันการออกฤทธิ์ของ androgen เช่น  flu amide และ bicalutamide.
 -    4.4 ยาที่ป้องกันต่อมหมวกไตไม่ให้สร้างฮอร์โมน Androgen เช่น ketoconazole and aminoglutethimide.
 
 
 - 5. Chemotherapy การให้เคมีบำบัดเป็นการฆ่าเซลล์มะเร็งโดยการให้สารเคมีซึ่งการรักษายังไม่ดี     พบใช้ในกรณีที่โรคแพร่กระจายแล้ว
 - 6. ใช้สารที่กระตุ้นให้ร่างกายสร้างภูมิ หรือภูมิที่สร้างจากภายนอกเพื่อให้ภูมิ     ต่อสู่กับเชื้อโรค
 - 7. cry therapy เป็นการรักษาใหม่โดยใช้เข็มสอดเข้าในต่อมลูกหมากแล้วฉีดสาร     liquid nitrogen เพื่อแช่แข็งมะเร็งต่อมลูกหมาก ใช้ในกรณีที่ไม่เหมาะในการผ่าตัดผลการรักษายังไม่ยืนยันว่าได้ผลดี
 
 
 ผลข้างเคียงของการรักษา - 1. การเฝ้ารอสังเกตอาการผลเสียคือ ทำให้เสียโอกาสในการรักษามะเร็งในระยะเริ่ม     แรก
 - 2. การผ่าตัด จะทำให้เจ็บปวดในระยะแรก     และผู้ป่วยต้องคาสายสวนปัสสาวะ10วัน-3 สัปดาห์ การผ่าตัดอาจจะทำให้กลั้นปัสสาวะและอุจาระไม่ได้     และอาจจะเกิดกามตายด้าน นอกจากนี้จะไม่มีน้ำเชื้อเมื่อถึงจุดสุดยอด
 - 3. การฉายรังสีจะทำให้ผู้ป่วยมีอาการอ่อนเพลีย การผักผ่อนเป็นเรื่องที่สำคัญแต่     ก็ควรออกกำลังเท่าที่จะทำได้ การฉายรังสีอาจจะทำให้ผมร่วง และอาจจะทำให้เกิดกามตายด้าน
 - 4. การให้ฮอร์โมนจะทำให้ผู้ป่วยเกิดอาการเหมือนชายวัยทองคือ มีอาการกามตายด้าน     ร้อนตามตัว
 
 
 การป้องกัน - 1. อาหารป้องกันมะเร็งต่อมลูกหมาก 
 - 2. มีการศึกษาว่า วิตามินอี     selenium     และน้ำมะเขือเทศสามารถลดการเกิดมะเร็งต่อมลูกหมากได้
 - 3. การลดอาหารไขมันและเพิ่มถั่ว     ผัก ผลไม้สามารถป้องกันมะเร็งได้
 
    
 |